Σύνηθη Ερωτήματα & Απαντήσεις πάνω στα Αυθαίρετα :
Πώς υπολογίζεται το πρόστιμο;
Υπολογίζεται το εμβαδόν της αυθαίρετης κατασκευής επί την τιμή ζώνης που ισχύει στην περιοχή του ακινήτου (ανεξάρτητα από τη χρήση του ακινήτου), επί συντελεστή 15%, επί τους συντελεστές κάθε παράβασης. Οι συντελεστές αυτοί εξαρτώνται μεταξύ άλλων από την ύπαρξη ή μη πολεοδομικής άδειας, αν το ακίνητο βρίσκεται εντός ή εκτός σχεδίου, καθώς και από το ποσοστό της υπέρβασης της επιτρεπόμενης δόμησης, ύψους και κάλυψης. Τα αυθαίρετα που εντάσσονται στη ρύθμιση δεν βαρύνονται με αναδρομικές ασφαλιστικές εισφορές ή κάποιου άλλου είδους φόρο. Από την άλλη πλευρά, αν έχουν καταβληθεί τέλη ή πρόστιμα, ο ιδιοκτήτης δεν μπορεί να τα διεκδικήσει.
Για πόσο διατηρείται «πολεοδομική αμνηστία»;
Για 30 χρόνια αναστέλλεται η επιβολή κυρώσεων μετά την καταβολή του ειδικού προστίμου για όλες τις περιπτώσεις κτισμάτων.
Τι συμβαίνει αν κάποιος πληρώνει ήδη πρόστιμο;
Το υπουργείο Περιβάλλοντος μέσω του σχεδίου νόμου αναφέρει ότι παλαιότερα πρόστιμα θα συμψηφιστούν με τη νέα ρύθμιση. Πάντως οι ιδιοκτήτες πρέπει να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση και σταματούν αυτόματα να πληρώνουν το παλαιότερο πρόστιμο.
Δεν αρκεί να είναι ένα σπίτι κύρια κατοικία για χαμηλότερο πρόστιμο;
Για το μειωμένο πρόστιμο ο ιδιοκτήτης πρέπει να βεβαιώσει ότι το αυθαίρετο κτίσμα είναι κύρια και μοναδική κατοικία. Δηλαδή, δεν μπορεί κάποιος να διαθέτει δύο σπίτια και να υποστηρίζει ότι το αυθαίρετο είναι κύρια κατοικία του ( για τον ίδιο, αλλά και τον/ην σύζυγο και τα παιδιά του). Πρέπει το αυθαίρετο να είναι το μοναδικό ακίνητο που διαθέτει ( αν έχει και άλλο πρέπει να είναι μικρότερο από 70 τμ ή 100 με 2 παιδιά) ή οικοδομήσιμο οικόπεδο σε περιοχή αριθμού κατοίκων άνω των 3000 , προκειμένου να επωφεληθεί από το χαμηλότερο πρόστιμο.
Τι γίνεται αν υπάρχουν πολλές αυθαίρετες κατασκευές σε ένα ακίνητο;
Σε αυτή την περίπτωση θα καταβληθεί ένα πρόστιμο ανά αυτοτελή ιδιοκτησία . Για παράδειγμα για μια αυθαίρετη κατοικία και για μια παράνομη πισίνα που ανήκουν στον ίδιο και βρίσκονται στο ίδιο οικόπεδο, καταβάλλεται ένα πρόστιμο με αθροισμένους όλους τους συντελεστές αυθαιρεσιών του φύλλου καταγραφής.
Ποινολόγιο.
Όσοι δεν δηλώσουν τα αυθαίρετά τους και δεν πληρώσουν το ενιαίο πρόστιμο ή όσοι υποβάλλουν ψευδή στοιχεία υποχρεώνονται -αν εντοπιστούν ύστερα από έλεγχο- να πληρώσουν πρόστιμο ανέγερσης ίσο με το 30% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και ετήσιο πρόστιμο διατήρησης ίσο με το 5% επί της αντικειμενικής αξίας, για κάθε έτος ως την κατεδάφισή του.
Πότε κρίνονται κατεδαφιστέα;
Δεν εντάσσονται και είναι άμεσα κατεδαφιστέα όσα βρίσκονται σε δασικές ή αναδασωτέες εκτάσεις σε ρέματα και στον αιγιαλό. Το υπουργείο υποστηρίζει πως αν και δεν ζητά έγγραφο που αποδεικνύει ότι το ακίνητο βρίσκεται σε δασική ή αναδασωτέα περιοχή απαιτεί εξαρτημένο τοπογραφικό. Έτσι με την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών θα μπορεί να διασταυρώσει αν μια κατοικία βρίσκεται σε δασική περιοχή ή ρέμα.
Τι γίνεται με όσους είχαν ενταχθεί σε παλαιότερη ρύθμιση, μπορούν να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση;
Όλα τα προ του 1955 κτίρια θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα. Όσοι εντάχθηκαν στη "ρύθμιση Τρίτση" του ν. 1337/83 και υπέβαλαν και για τις δύο φάσεις Α' και Β', σύμφωνα με το ΓΟΚ (Αρθρο 23 παρ. 1) δεν υπάρχει λόγος να υπαχθούν στην παρούσα ρύθμιση, και είναι κατά κανόνα καταγραμμένοι από τα αρμόδια πολεοδομικά γραφεία. Τα αυθαίρετα μετά το 1955 και προ του 1983 τα οποία ΔΕΝ εντάχθηκαν στην παραπάνω ρύθμιση (και στις 2 φάσεις), πρέπει να ενταχθούν στην παρούσα. Εφόσον προκύπτει από την περιουσιακή κατάσταση του ιδιοκτήτη (Ε9) ότι ανήκουν σε αυτό το χρονικό διάστημα, τότε το πρόστιμο μειώνεται σημαντικά.
Κάποιος που είχε ένα αυθαίρετο και ήθελε να το γκρεμίσει, έπρεπε πρώτα να το "νομιμοποιήσει" και μετά να το γκρεμίσει. Υπάρχει κάποια μέριμνα για αυτούς;
Δεν ίσχυε. Αν δήλωνες το αυθαίρετο μόνος σου, έβγαζες άδεια κατεδάφισης, χωρίς να έχει ελεγχθεί η νομιμότητα, και το κατεδάφιζες. Αν είχε προηγηθεί η καταγγελία, έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί η έκθεση αυτοψίας και να γίνει οριστική η κατεδάφιση. Εμείς θα προβλέπουμε ότι με απλή άδεια κατεδάφισης, θα μπορούν τα αυθαίρετα να κατεδαφίζονται και στη συνέχεια, αν πραγματοποιήθηκε η κατεδάφιση θα ελέγχεται με τη διαδικασία ταυτότητας του κτιρίου που ήδη προβλέπει ο νόμος.
Ημιυπαίθριοι διαμερισμάτων, που δεν εντάχθηκαν στη ρύθμιση ημιυπαιθρίων, μπορούν να μπουν σε αυτό το νόμο;
Ναι σίγουρα θα ενταχθούν και οι ημιυπαίθριοι που δεν εντάχθηκαν σε παλαιότερους νόμους.
Με τους οικισμούς οι οποίοι θεωρούνταν δάση κι έχουν χαρακτηριστεί με τους νέους δασικούς χάρτες δάσος και είναι εκτός οικισμού, εντάσσονται στη ρύθμιση;
Όχι, τα αυθαίρετα σε δασικές και αναδασωτέες περιοχές, αιγιαλούς, ρέματα κλπ, δεν εντάσσονται στην ρύθμιση.
Όταν δεν υπάρχει μέσα στα δικαιολογητικά απαίτηση απόδειξης ότι δεν βρίσκεται το ακίνητο σε δασική περιοχή, πώς διασφαλίζεται ότι θα ελεγχθούν οι παραβάτες;
Η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου καθώς και η απαίτηση για υποβολή ρυμοτομικού αποσπάσματος και αεροφωτογραφιών, θα οδηγούν στον ηλεκτρονικό εντοπισμό του κτιρίου, και αυτόματα θα εντοπίζεται ως αυθαίρετο με την κύρωση των δασικών χαρτών ή τον ορισμό των αιγιαλών, ρεμάτων κ.λπ.
Αμοιβές μηχανικών, θα οριστούν εξαρχής ή στη συνέχεια;
Στη χώρα μας, όπως πλέον γνωρίζετε, ο προσδιορισμός του ύψους των αμοιβών καθώς και των ελάχιστων αμοιβών έχει καταργηθεί. Η καθορισθείσα αμοιβή γίνεται πλέον μετά από συμφωνία του ιδιοκτήτη του ακινήτου με τον μηχανικό.
Πώς υπολογίζεται το πρόστιμο;
Υπολογίζεται το εμβαδόν της αυθαίρετης κατασκευής επί την τιμή ζώνης που ισχύει στην περιοχή του ακινήτου (ανεξάρτητα από τη χρήση του ακινήτου), επί συντελεστή 15%, επί τους συντελεστές κάθε παράβασης. Οι συντελεστές αυτοί εξαρτώνται μεταξύ άλλων από την ύπαρξη ή μη πολεοδομικής άδειας, αν το ακίνητο βρίσκεται εντός ή εκτός σχεδίου, καθώς και από το ποσοστό της υπέρβασης της επιτρεπόμενης δόμησης, ύψους και κάλυψης. Τα αυθαίρετα που εντάσσονται στη ρύθμιση δεν βαρύνονται με αναδρομικές ασφαλιστικές εισφορές ή κάποιου άλλου είδους φόρο. Από την άλλη πλευρά, αν έχουν καταβληθεί τέλη ή πρόστιμα, ο ιδιοκτήτης δεν μπορεί να τα διεκδικήσει.
Για πόσο διατηρείται «πολεοδομική αμνηστία»;
Για 30 χρόνια αναστέλλεται η επιβολή κυρώσεων μετά την καταβολή του ειδικού προστίμου για όλες τις περιπτώσεις κτισμάτων.
Τι συμβαίνει αν κάποιος πληρώνει ήδη πρόστιμο;
Το υπουργείο Περιβάλλοντος μέσω του σχεδίου νόμου αναφέρει ότι παλαιότερα πρόστιμα θα συμψηφιστούν με τη νέα ρύθμιση. Πάντως οι ιδιοκτήτες πρέπει να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση και σταματούν αυτόματα να πληρώνουν το παλαιότερο πρόστιμο.
Δεν αρκεί να είναι ένα σπίτι κύρια κατοικία για χαμηλότερο πρόστιμο;
Για το μειωμένο πρόστιμο ο ιδιοκτήτης πρέπει να βεβαιώσει ότι το αυθαίρετο κτίσμα είναι κύρια και μοναδική κατοικία. Δηλαδή, δεν μπορεί κάποιος να διαθέτει δύο σπίτια και να υποστηρίζει ότι το αυθαίρετο είναι κύρια κατοικία του ( για τον ίδιο, αλλά και τον/ην σύζυγο και τα παιδιά του). Πρέπει το αυθαίρετο να είναι το μοναδικό ακίνητο που διαθέτει ( αν έχει και άλλο πρέπει να είναι μικρότερο από 70 τμ ή 100 με 2 παιδιά) ή οικοδομήσιμο οικόπεδο σε περιοχή αριθμού κατοίκων άνω των 3000 , προκειμένου να επωφεληθεί από το χαμηλότερο πρόστιμο.
Τι γίνεται αν υπάρχουν πολλές αυθαίρετες κατασκευές σε ένα ακίνητο;
Σε αυτή την περίπτωση θα καταβληθεί ένα πρόστιμο ανά αυτοτελή ιδιοκτησία . Για παράδειγμα για μια αυθαίρετη κατοικία και για μια παράνομη πισίνα που ανήκουν στον ίδιο και βρίσκονται στο ίδιο οικόπεδο, καταβάλλεται ένα πρόστιμο με αθροισμένους όλους τους συντελεστές αυθαιρεσιών του φύλλου καταγραφής.
Ποινολόγιο.
Όσοι δεν δηλώσουν τα αυθαίρετά τους και δεν πληρώσουν το ενιαίο πρόστιμο ή όσοι υποβάλλουν ψευδή στοιχεία υποχρεώνονται -αν εντοπιστούν ύστερα από έλεγχο- να πληρώσουν πρόστιμο ανέγερσης ίσο με το 30% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και ετήσιο πρόστιμο διατήρησης ίσο με το 5% επί της αντικειμενικής αξίας, για κάθε έτος ως την κατεδάφισή του.
Πότε κρίνονται κατεδαφιστέα;
Δεν εντάσσονται και είναι άμεσα κατεδαφιστέα όσα βρίσκονται σε δασικές ή αναδασωτέες εκτάσεις σε ρέματα και στον αιγιαλό. Το υπουργείο υποστηρίζει πως αν και δεν ζητά έγγραφο που αποδεικνύει ότι το ακίνητο βρίσκεται σε δασική ή αναδασωτέα περιοχή απαιτεί εξαρτημένο τοπογραφικό. Έτσι με την ολοκλήρωση των δασικών χαρτών θα μπορεί να διασταυρώσει αν μια κατοικία βρίσκεται σε δασική περιοχή ή ρέμα.
Τι γίνεται με όσους είχαν ενταχθεί σε παλαιότερη ρύθμιση, μπορούν να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση;
Όλα τα προ του 1955 κτίρια θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα. Όσοι εντάχθηκαν στη "ρύθμιση Τρίτση" του ν. 1337/83 και υπέβαλαν και για τις δύο φάσεις Α' και Β', σύμφωνα με το ΓΟΚ (Αρθρο 23 παρ. 1) δεν υπάρχει λόγος να υπαχθούν στην παρούσα ρύθμιση, και είναι κατά κανόνα καταγραμμένοι από τα αρμόδια πολεοδομικά γραφεία. Τα αυθαίρετα μετά το 1955 και προ του 1983 τα οποία ΔΕΝ εντάχθηκαν στην παραπάνω ρύθμιση (και στις 2 φάσεις), πρέπει να ενταχθούν στην παρούσα. Εφόσον προκύπτει από την περιουσιακή κατάσταση του ιδιοκτήτη (Ε9) ότι ανήκουν σε αυτό το χρονικό διάστημα, τότε το πρόστιμο μειώνεται σημαντικά.
Κάποιος που είχε ένα αυθαίρετο και ήθελε να το γκρεμίσει, έπρεπε πρώτα να το "νομιμοποιήσει" και μετά να το γκρεμίσει. Υπάρχει κάποια μέριμνα για αυτούς;
Δεν ίσχυε. Αν δήλωνες το αυθαίρετο μόνος σου, έβγαζες άδεια κατεδάφισης, χωρίς να έχει ελεγχθεί η νομιμότητα, και το κατεδάφιζες. Αν είχε προηγηθεί η καταγγελία, έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί η έκθεση αυτοψίας και να γίνει οριστική η κατεδάφιση. Εμείς θα προβλέπουμε ότι με απλή άδεια κατεδάφισης, θα μπορούν τα αυθαίρετα να κατεδαφίζονται και στη συνέχεια, αν πραγματοποιήθηκε η κατεδάφιση θα ελέγχεται με τη διαδικασία ταυτότητας του κτιρίου που ήδη προβλέπει ο νόμος.
Ημιυπαίθριοι διαμερισμάτων, που δεν εντάχθηκαν στη ρύθμιση ημιυπαιθρίων, μπορούν να μπουν σε αυτό το νόμο;
Ναι σίγουρα θα ενταχθούν και οι ημιυπαίθριοι που δεν εντάχθηκαν σε παλαιότερους νόμους.
Με τους οικισμούς οι οποίοι θεωρούνταν δάση κι έχουν χαρακτηριστεί με τους νέους δασικούς χάρτες δάσος και είναι εκτός οικισμού, εντάσσονται στη ρύθμιση;
Όχι, τα αυθαίρετα σε δασικές και αναδασωτέες περιοχές, αιγιαλούς, ρέματα κλπ, δεν εντάσσονται στην ρύθμιση.
Όταν δεν υπάρχει μέσα στα δικαιολογητικά απαίτηση απόδειξης ότι δεν βρίσκεται το ακίνητο σε δασική περιοχή, πώς διασφαλίζεται ότι θα ελεγχθούν οι παραβάτες;
Η ηλεκτρονική ταυτότητα κτιρίου καθώς και η απαίτηση για υποβολή ρυμοτομικού αποσπάσματος και αεροφωτογραφιών, θα οδηγούν στον ηλεκτρονικό εντοπισμό του κτιρίου, και αυτόματα θα εντοπίζεται ως αυθαίρετο με την κύρωση των δασικών χαρτών ή τον ορισμό των αιγιαλών, ρεμάτων κ.λπ.
Αμοιβές μηχανικών, θα οριστούν εξαρχής ή στη συνέχεια;
Στη χώρα μας, όπως πλέον γνωρίζετε, ο προσδιορισμός του ύψους των αμοιβών καθώς και των ελάχιστων αμοιβών έχει καταργηθεί. Η καθορισθείσα αμοιβή γίνεται πλέον μετά από συμφωνία του ιδιοκτήτη του ακινήτου με τον μηχανικό.
